Компьютерді қорғау

Егер қарапайым қауіпсіздік ережелерін сақтасаңыз, компьютерді көптеген интернет қауіптерінен қорғайсыз.

Операциялық жүйені жаңартыңыз

Операциялық жүйенің нұсқасы неғұрлым жоғары болса, соғұрлым қауіпсіз болады (мысалы, Windows 10 нұсқасы Windows 8.1 нұсқасына қарағанда қауіпсіз).

Автоматты жаңартуды қосыңыз:

Автоматты жаңарту үнемі қосулы.

Жаңартулардың бар-жоғын тексеру және жаңарту уақытын реттеу үшін:

  1. Іске қосу → Параметрлер түймесін басыңыз.
  2. Басты → Жаңарту және қауіпсіздік → Windows жаңарту орталығы пунктін таңдаңыз.
  1. Тінтуір меңзерін экранның төменгі оң жақ бұрышына, одан кейін жоғары жағына жылжытыңыз.
  2. Параметрлер → Компьютер параметрлерін өзгерту → Жаңарту және қалпына келтіру → Windows жаңарту орталығы пунктін таңдаңыз.
  3. Жаңартуларды орнату типін таңдаңыз пунктін басыңыз.
  4. Маңызды жаңартулар бөлімінде Жаңартуларды автоматты орнату (ұсынылады) опциясын қосыңыз.
  1. Іске қосу → Басқару түймесін басыңыз.
  2. Windows жаңарту орталығы пунктін таңдаңыз.
  3. Параметрлерді реттеу қойындысын сол жақтан ашыңыз.
  4. Маңызды жаңартулар бөлімінде Жаңартуларды автоматты орнату (ұсынылады) опциясын қосыңыз.
  1. Мәзірден Apple → Жүйе реттеулері → Бағдарламалық құралды жаңарту түймесін таңдаңыз.
  2. Mac бағдарламалық құралының жаңартуларын автоматты түрде орнату опциясын қосыңыз.

Егер macOS нұсқаңыздың жүйелік реттеулерінде Бағдарламалық құралды жаңарту пункті болмаса, жаңартулар алу үшін App Store дүкенін пайдаланыңыз.

Браузерді автоматты түрде жаңартуды орнатыңыз

Көптеген браузерлер (мысалы, Яндекс Браузер) автоматты түрде жаңартылады. Егер жаңартылмаса, соңғы нұсқасын ресми веб-сайттан жүктеп алып, орнатыңыз. Автоматты жаңарту қосулы не өшірулі екенін параметрлерден тексеріңіз.

Жадты тазартыңыз

Арасында жүйені қажетсіз файлдардан (кэш, фотосуреттердің көшірмелері, бейнелер және т. б) тазартып тұру керек.

Тегін утилиталар:

Антивирусты орнатыңыз

Жыл сайын AV Comparatives компаниясы үздіктер антивирустар қатарында Kaspersky, AVG AntiVirus FREE, K7 Total Security, көрсетеді.

Тізімдегі кейбір антивирустар тегін.

Ескерту

Егер құрылғы интернетке қосылған болса, антивирустар автоматты түрде жаңартылады.

Файрволды қосыңыз

Файрвол құрылғыны рұқсатсыз кіруден қорғайды. Ол үшін интернет-трафикті сіз орнатқан ережелерге сәйкес сүзгіден өткізеді. Мысалы, бэкдор кіруге тыйым сала аласыз.

Файрволды қосыңыз:

  1. Іске қосу → Параметрлер түймесін басыңыз.
  2. Басты → Жаңарту және қауіпсіздік → Windows қауіпсіздігі → Брандмауэр және желі қауіпсіздігі пунктін таңдаңыз.
  3. Барлық желілер үшін Microsoft Defender брандмауэрін қосыңыз: жеке, жалпыға ортақ домен желісі.
  1. Тінтуір меңзерін экранның төменгі оң жақ бұрышына, одан кейін жоғары жағына жылжытыңыз.
  2. Параметрлер → Компьютер параметрлерін өзгерту → Басқару тақтасы пунктін таңдаңыз.
  3. Жүйе және қауіпсіздік → Windows брандмауэрі түймесін басыңыз.
  4. Беттің сол жағындағы мәзірден Windows брандмауэрін қосу және өшіру бөлімін ашыңыз.
  5. Барлық желілер үшін брандмауэрді қосыңыз: жеке және қоғамдық.
  1. Іске қосу → Басқару тақтасы түймесін басыңыз.
  2. Windows брандмауэрі (немесе Жүйе және қауіпсіздік → Windows брандмауэрі) түймесін таңдаңыз.
  3. Сол жақ мәзірден Windows брандмауэрін қосу және өшіру бөлімін ашыңыз.
  4. Барлық желілер үшін брандмауэрді қосыңыз: жеке және қоғамдық.

  1. Мәзірден Apple → Жүйе реттеулері түймесін таңдаңыз.

  2. Қауіпсіздік (немесе Құпиялылық және қауіпсіздік) белгішесін басыңыз.

  3. Брандмауэр қойындысына өтіңіз.

  4. Төменгі сол жақтағы құлып белгішесін басып, әкімшінің аты мен құпиясөзін енгізіңіз.

  5. Брандмауэрді қосу немесе Іске қосу түймесін басыңыз.

    Брандмауэр параметрлерін реттеу үшін Қосымша... түймесін басыңыз

Windows жүйесінде есептік жазбасын пайдаланыңыз

Кеңес

Егер компьютеріңізде бірнеше пайдаланушы жұмыс істесе, әр пайдаланушы үшін өзіңіздің браузер профиліңізді пайдаланыңыз.

Шектеулі рұқсатқа ие есептік жазбамен жұмыс істеңіз. Бұл қауіпсіз: вирус пайдаланушының деректеріне енсе де, жүйеге енбейді. Әкімші есептік жазбасын құпиясөзбен қорғаңыз және әкімші құқықтары қажет болған жағдайда ғана пайдаланыңыз.

Әдепкісінше пайдаланушының әкімші құқығы жоқ.

Әкімші құқығы жоқ жаңа жергілікті пайдаланушыны қосу үшін
  1. Іске қосу → Параметрлер → Басты → Есептік жазбалар түймесін басыңыз.
  2. Отбасы және басқа пайдаланушылар (немесе Басқа пайдаланушылар) қойындысын ашыңыз.
  3. Осы компьютерге пайдаланушы қосу түймесін басыңыз.
  4. Менде бұл адамның кіруіне деректер жоқ түймесін таңдаңыз.
  5. Microsoft есептік жазбасы жоқ пайдаланушыны қосыңыз түймесін таңдаңыз.
  6. Пайдаланушы атын, құпия сөзді енгізіңіз, құпия сұрақтарды таңдаңыз, Келесі түймесін басыңыз.
Жергілікті пайдаланушыға әкімші құқығын беру үшін
  1. Іске қосу → Параметрлер → Басты → Есептік жазбалар түймесін басыңыз.
  2. Отбасы және басқа пайдаланушылар (немесе Басқа пайдаланушылар) қойындысын ашыңыз.
  3. Қажетті есептік жазбаны таңдап, ** Есептік жазба түрін өзгерту** түймесін басыңыз.
  4. Есептік жазба түрі бөлімінде Әкімші бөлімін таңдап, OK түймесін басыңыз.

Кеңес

Егер жергілікті пайдаланушыны әкімші еткіңіз келсе, Жергілікті есептік жазба деп белгіленген және пошта көрсетілмеген есептік жазбаны таңдаңыз. Керісінше жағдайда компьютер пайдаланушысы емес, Microsoft есептік жазбасы әкімші құқығын алады.

Әдепкіде әкімші есептік жазбасы қауіпсіздік үшін өшірулі болады.

Оны өшіру үшін:

  1. Жұмыс үстелінде немесе жетектің сол жақ тақтасында Компьютер (осы компьютер) белгішесін тінтуірдің оң жақ түймесімен басыңыз, контекстік мәзірден Басқару түймесін таңдаңыз.
  2. Ашылған басқару консолінде сол жақтан Қызметтік бағдарламалар → Жергілікті пайдаланушылар мен топтар тармақтарын ашыңыз.
  3. Пайдаланушылар бөлімін таңдаңыз.
  4. Оң жақтан Әкімші тармағын тінтуірдің оң жақ түймесімен басып, контекстік мәзірден Сипаттар түймесін таңдаңыз.
  5. Есептік жазбаны өшіру опциясын өшіріп, ОК түймесін басыңыз.

Әкімші үшін құпиясөзді орнатуды ұмытпаңыз.

Әдепкіде әкімші есептік жазбасы қауіпсіздік үшін өшірулі болады.

Оны өшіру үшін:

  1. Жұмыс үстелінде немесе жетектің сол жақ тақтасында Компьютер белгішесін тінтуірдің оң жақ түймесімен басыңыз, контекстік мәзірден Басқару түймесін таңдаңыз.
  2. Ашылған басқару консолінде сол жақтан Қызметтік бағдарламалар → Жергілікті пайдаланушылар мен топтар тармақтарын ашыңыз.
  3. Пайдаланушылар бөлімін таңдаңыз.
  4. Оң жақтан Әкімші тармағын тінтуірдің оң жақ түймесімен басып, контекстік мәзірден Сипаттар түймесін таңдаңыз.
  5. Есептік жазбаны өшіру опциясын өшіріп, ОК түймесін басыңыз.

Әкімші үшін құпиясөзді орнатуды ұмытпаңыз.

Компьютеріңізді бірнеше пайдаланушы қолданса немесе бірнеше аккаунтыңыз болса, олардың әрқайсысы үшін браузерде бөлек профильдер жасағаныңыз жөн.

Деректерді дұрыс сақтаңыз

Бұлт қоймаларын қолданыңыз

Деректерді синхрондаңыз

Көшірмелерді сақтаңыз

Егер үшінші тарап ресурстарына сенбесеңіз, файлдардың көшірмелерін сыртқы дискілерге, флэш-дискілерге, CD немесе DVD дискілеріне үнемі сақтап отырыңыз.

Жалпыға ортақ Wi-Fi желілерінен сақ болыңыз

Қоғамдық Wi-Fi желісіне кіру нүктелері (мысалы, әуежайда немесе кафеде) әдетте шифрлауды қолданбайды. Жаныңызда ноутбукпен немесе смартфонмен отырған кез келген адам жеке деректеріңізді ұрлай не өзгерте алады, сонымен қатар хат-хабарларыңызды оқи алады.

Жеке деректерді, карта нөмірлерін, телефондарды және басқа да маңызды ақпаратты жалпыға қолжетімді Wi-Fi желісіне енгізбеңіз – бұл қауіпті.

Қоғамдық орындарда VPN қосылымын пайдаланыңыз, ол деректерді шифрлайды және оқылмайтын етеді.

Хакерлер жасаған аналогқа емес, ресми қоғамдық желіге қосылғаныңызға көз жеткізіңіз. Мысалы, алаяқтар атауы мейрамхананың атауына ұқсас желі құрып, мұқиятсыздығыңызды пайдалана алады.

Құпиясөздерді қорғаңыз

Толығырақ Құпиясөздерді қорғау бөлімінде беріледі.

Заңды бағдарламалық құралды таңдаңыз

Бағдарламаларды тек ресми сайттардан жүктеп алыңыз. Бұзылған нұсқаларды қолданбаңыз. Оларды іске қосу қатерлі: алаяқтар вирустарды осындай бағдарламалардың орнату файлдарына енгізеді.

Қолдау қызметіне жазу
Алдыңғы
Телефондағы алаяқтық
Келесі
Смартфонды қорғау